De pietà van het Geertruidenklooster

Geplaatst: 14 augustus 2022

Op 12 september 1985 vindt men bij de bouw van een hotel een beeld uit de 16e eeuw dat daar vierhonderd jaar begraven heeft gelegen. En met het woord begraven wordt in dit geval verstopt bedoeld. 

Wat is er vierhonderd jaar eerder gebeurd?

 In 1578 sloot Amsterdam zich aan bij de opstand en kreeg de stad een protestants bestuur. Kloosters, immers katholiek, werden de een na de andere opgeheven. Om plunderingen door burgers te voorkomen stelde de stad wachters aan bij de kloosters. Maar helaas gaan deze wachters zelf tot plunderingen over. Van alles wordt gestolen of vernield, van kerkzilver tot meubilair. Op de plek waar nu het INK-hotel aan de Nieuwezijds Voorburgwal staat bevond zich destijds het Geertruidenklooster. Zij hadden in hun kerk een beeld van een pietà, een voorstelling van een bedroefde Maria die de gestorven Jezus op haar schoot draagt. De plunderaars beschadigen het beeld door de gezichten weg te hakken. Om erger te voorkomen begraven de nonnen het bovenste deel van het beeld op hun begraafplaats waar het vierhonderd jaar later wordt teruggevonden. 

Het beeld is na de vondst aangekocht door het Amsterdam Museum en wordt daar tentoongesteld. Door de verkleuring na eeuwen onder de grond te hebben gelegen en vanwege het verdwenen polychroom is de vorm van het beeld wat moeilijk voor te stellen. Men ziet slechts de bovenste helft van het beeld. Om een idee te krijgen hoe het oorspronkelijk was heb ik een foto van een complete pietà bijgevoegd. Dit beeld bevindt zich eveneens in Amsterdam, namelijk in de Onze Lieve Vrouwekerk aan de Keizersgracht.